top of page

Blockchain nedir?

  • Yazarın fotoğrafı: Satoshi Nakamoto
    Satoshi Nakamoto
  • 8 Kas 2020
  • 2 dakikada okunur

Bir blok zinciri, blok adı verilen, sürekli büyüyerek sıralı kayıtlar listesini tutan ve merkezi olmayan dağınık bir veritabanıdır. Bu bloklar birbirine kriptografi kullanılarak bağlanır. Her blok, önceki bloğun kriptografik bir özetini, bir zaman damgasını ve işlem verilerini içerir. Bir blok zinciri, birçok bilgisayardaki işlemleri kaydetmek için kullanılan merkezi olmayan, dağıtılmış ve halka açık bir dijital defterdir. Böylece teorik olarak herhangi bir kayıt, sonraki tüm blokların ve ağın mutabakatı değiştirilmeden geriye dönük olarak değiştirilemez. Blockchain, büyük ölçüde Bitcoin ve benzer kripto para birimleri için işlemlerin kaydedilmesi ve depolanması gibi sınırlı alanlarda kullanıyor gibi gözükse de, blockchain teknolojisinin savunucuları ve geliştiricileri blockchain için farklı kullanım alanlarını geliştiriyor ve test ediyor. Bu alanlara ise; ödeme işlemleri ve para transferleri, tedarik zincirlerinin izlenmesi, dijital kimlikler, veri paylaşımı, telif hakkı ve telif haklarının korunması, nesnelerin internetinde ağ yönetimi ve sağlık sektörü örnek olarak gösterilebilir. Blockchain teknolojisinin yaygın şekilde beğeni kazanmasına yardımcı olan üç ana özelliği ise şunlardır: Merkeziyetsiz olması, şeffaflık ve değişmezlik. -Merkeziyetsiz olması: Bitcoin ve BitTorrent ortaya çıkmadan önce, daha çok merkezi hizmetlere alışmıştık. Tüm verileri depolayan merkezi bir varlığa sahipsiniz ve ihtiyacınız olan bilgileri almak için yalnızca bu varlıkla etkileşime girmeniz gerekmektedir. Merkezi sisteme bir başka örnek de bankalardır. Tüm paranızı saklarlar ve birine ödeme yapmanın tek yolu bankadan geçmektir. Merkezi olmayan bir sistemde ise, bilgi tek bir varlık tarafından depolanmaz. Aslında ağdaki herkes bilginin sahibidir. Merkezi olmayan bir ağda, arkadaşınızla etkileşim kurmak istiyorsanız, üçüncü bir tarafa gitmeden bunu doğrudan yapabilirsiniz. Bitcoin'in arkasındaki ana ideoloji de buydu. Paranızdan yalnızca siz sorumlusunuz. Bankadan geçmeden paranızı istediğiniz kişiye gönderebilirsiniz. -Şeffaflık: Blokchain'de en ilginç ve yanlış anlaşılan kavramlardan biri şeffaflıktır. Bazı insanlar blockchain'in size mahremiyet sağladığını söylerken, bazıları çok fazla riskli olduğunu söylüyor. Yapılan işlemlerde bir kişinin kimliği karmaşık şifreleme yoluyla gizlenir ve yalnızca açık adresiyle temsil edilir. Dolayısıyla, bir kişinin işlem geçmişine bakacak olursanız, "Onur 1 BTC gönderdi" ifadesini görmeyeceksiniz. Bunun yerine "1MF1bhsFLkBzzz9vpFYEmvwT2TbyCt7NZJ 1 BTC gönderdi" şeklinde bildirim göreceksiniz. Böylece, kişinin gerçek kimliği güvende olsa da, genel adresiyle yapılan tüm işlemleri görmeye devam edeceksiniz. Bu şeffaflık düzeyi, bir finansal sistem içinde daha önce hiç var olmamıştı. En büyük kurumlardan bazılarının ihtiyaç duyduğu ekstra hesap verebilirlik düzeyi de böylece sisteme eklenmiş olur. Bu ise onları dürüst olmaya zorlar, çünkü daha önce hiç uğraşmak zorunda kalmadıkları bir şeydir! -Değişmezlik: Blok zinciri bağlamında değişmezlik, blok zincirine bir şey girildikten sonra değiştirilemeyeceği anlamına gelir. Bunun finans kurumları için ne kadar değerli olacağını hayal edebiliyor musunuz? İnsanlar şirket hesaplarıyla geriye dönük oynayamayacaklarını bilseydiler, kaç tane zimmete para geçirme davası önlenebilirdi bir düşünsenize!



Yorumlar


bottom of page